περι "ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ" Μέρος Α'

Από τους αρχαίους χρόνους, οι πρόγονοί μας οριοθέτησαν τον πολιτισμό, ως ανθρώπινο έργο. Μια έκφανση του πνευματικού βίου και της δημιουργίας, από μια πρωταρχική φυσική κατάσταση, προς τις υψηλότερες, ανώτερες μορφές. Δηλαδή, μια τάση προς τα άνω, με προσπάθεια προς καλλιέργεια  και εξευγενισμό. Το επινοητικό ανθρώπινο πνεύμα και η εκπληκτική του ικανότητα στην επίλυση των υφιστάμενων προβλημάτων και  ανεύρεση, όλων των κατευθύνσεων και σχέσεων που διέπουν την προσωπική ζωή  και την καθαρή υποκειμενικότητα, τις ψυχικές ανάγκες και δυσκολίες.

Ο προσδιορισμός της έννοιας των αξιών, πνευματικών, ηθικών, αισθητικών, θεωρητικών και πρακτικών, αποκάλυψε τις εκδηλώσεις του πολιτισμού. Και τούτο διότι, κάθε πράξη, με βάση, την  επιστημονική έρευνα, την γνώση, την αλήθεια και με επιδίωξη μίας αξίας, όπως την αξία του αληθούς, του καλού και αγαθού στην  φιλοσοφία, του αγίου και της αγάπης στην θρησκεία, του ωραίου στην Τέχνη, του δικαίου στην κοινωνία, προσεγγίζεται η ουσία του πολιτισμού. 

Χρειάστηκαν αιώνες τριβής, του ανθρώπινου είδους, με την υλική αρχικά και μετέπειτα, την πνευματική ζωή, η συγκρότηση και ο πλουτισμός της συνείδησης, του αισθήματος και η αντίληψη της πραγματικότητας, θεωρητικά και πρακτικά, για να φτάσει στο επίπεδο να ψηλαφίσει, αριθμήσει και μετρήσει, με την λογική φυσικά, αλλά και το συναίσθημα, αυτές τις αξίες.  

Ο Όσβαλντ Σπένγκλερ στο βιβλίο του, “Η κρίσης του δυτικού πολιτισμού”, που στον πρόλογό του αναφέρει τους Γκαίτε και Νίτσε, στους οποίους οφείλει τα πάντα, θεωρεί τους πολιτισμούς στο σύνολό τους, ως ζωντανά όντα υψίστης τάξεως και μεγάλους οργανισμούς της ιστορίας. Ο πολιτισμός αναφέρει, γεννιέται τη στιγμή, όπου μία μεγάλη ψυχή αποχωρίζεται από την πρωταρχική έμψυχη κατάσταση της ανθρωπότητας, που διατελεί σε αιωνίως παιδική κατάσταση, όπως η μορφή χωρίζεται από το άμορφο, το καθορισμένο και το πρόσκαιρο, από το απέραντο και το διαρκές. Η ψυχή αναπτύσσεται στο έδαφος μιας σαφώς καθορισμένης περιοχής, με την οποία συνδέεται αναπόσπαστα. Ο πολιτισμός πεθαίνει, όταν αυτή η ψυχή πραγματοποιήσει όλες τις δυνατότητες της, υπό την μορφή λαών, γλωσσών, θρησκευτικών διδασκαλιών, τεχνών, κρατών, επιστημών και επανέλθει στην πρώτη της κατάστασή του πρωταρχικού ψυχισμού. Μόλις επιτευχθεί ο σκοπός και η ιδέα, μόλις πραγματοποιηθούν και εκδηλωθούν προς τα έξω, όλες οι εσωτερικές δυνατότητες, ξαφνικά ο πολιτισμός ναρκώνεται, νεκρώνεται, οι δυνάμεις του εξαντλούνται και μεταβάλλεται σε τεχνικό πολιτισμό. Αυτό είναι το νόημα όλων των κρίσεων στην ιστορία”. Κάθε πολιτισμός διατρέχει τα στάδια της ανθρώπινης ζωής.  

#Ολοι_μαζί_με_χαμόγελο_για_την_πόλη_μας

Δρ. Παναγιώτη Δ. Ιωαννίδη

από το βιβλίο του "Συντρίβων τα τείχη της ένοχης σιωπής"